توضیحات
«ای که از درخت بالا می روی» تازهترین ترجمۀ «دکتر فاطمه مدنی» از تحصیل کردههای آگاه تئاتر در هرمزگان است.
او که سومین تجربۀ مشترک خود با انتشارات سمت روشن کلمه را پشت سر میگذراند این بار از مجموعه نمایشنامههای خاورمیانه، سراغ متنی از «توفیق الحکیم»، یکی از مدرنترین نویسندگان مصری رفته است.
توفیق الحکیم (۱۹۸۷-۱۸۹۸) یکی از مدرنترین داستاننویسان و نمایشنامهنویسان دنیای عرب است.
او بین سالهای ۱۹۲۵-۱۹۱۹ شش نمایشنامه نوشت که اقتباسی از آثار فرانسوی و هزار و یک شب بودند.
بین سالهای ۱۹۱۹-۱۹۱۸ نمایشنامه «مهمان ناخوانده» را نوشت که اشغال مصر توسط نیروهای بریتانیا را مورد انتقاد قرا میداد.
او با همکاری دوستش چهار نمایشنامه برای گروه Ukasha Brothers نوشت: «امینوسا» (۱۹۲۲)، «زن مدرن» (۱۹۲۳)، «داماد» (۱۹۲۴) و «خاتم سلیمان» (۱۹۲۵). او هیچگاه آشکارا اعلام نکرد که این نمایشنامهها را نوشته است و از بین همه آنها فقط «زن مدرن» را به چاپ رساند. این آثار تحت تأثیر تئاتر سنتی مصر بودند.
«ای که از درخت بالا میروی» داستان مردی است که همسرش ناپدید میشود و مرد به جرم قتل او به زندان میافتد.
پس از آنکه زن به خانه باز میگردد پلیس مرد را آزاد میکند و در پایان مرد، زن را به این دلیل که نمیگوید کجا بوده به قتل میرساند.
نام نمایشنامه از ترانهای فولکلور آمده است که الحکیم آن را از زبان کودکان شنیده بود.
الحکیم در مقدمه نمایشنامه میگوید: «این ترانه چه معنایی میتواند داشته باشد؟
با این حال نسلی از کودکان آن را خواندهاند و همچنان در کشورمان تکرار میشود.
اخیرا از پسربچهای باهوش و زیرک (معنی آن را) پرسیدم و او اعتراف کرد که چیزی از معنی شعر نمیداند و به نظر او غیر منطقی بود که بالای درخت، گاو باشد اما به خواندن ادامه داد و با شادی و سرمستی آن را تکرار کرد.
با این وجود چیزی مخفی در این سخن وجود دارد که میتواند بدون نیاز به هیچ معنا و منطقی به خودی خود استوار ماند.»
(مقدمه یا «طالع الشّجره»، نسخه عربی)
ترانهای که در طول نمایش تکرار میشود این است:
ای که از درخت بالا میروی
گاوی برایم بیاور
شیرش را بدوش و با قاشق چینی
آن را به من بنوشان
نظرات
هنوز هیچ نقد و بررسی صورت نگفته است.